Zasady udzielania pomocy
Zasady udzielania pomocy
Pomoc społeczna udzielana jest na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2023r, poz.901) oraz aktów wykonawczych
( rozporządzeń) do ustawy.
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:
- osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej",
- osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym na osobę w rodzinie",
- rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie 600 zł, zwanej dalej "kryterium dochodowym rodziny"
- osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym i przebywającym na terytorium RP
- niektórym cudzoziemcom, zamieszkującym i przebywającym na terytorium RP
przy jednoczesnym wystąpieniu, co najmniej jednego z powodów:
- ubóstwa
- sieroctwa
- bezdomności
- bezrobocia
- niepełnosprawności
- długotrwałej lub ciężkiej choroby
- przemocy w rodzinie
- potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi
- potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
- bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
- trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
- trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
- alkoholizmu lub narkomanii
- zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
- klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Osoby i rodziny, których dochód przekracza kryterium dochodowe, w szczególnie uzasadnionych przypadkach mogą korzystać ze świadczeń pomocy społecznej, natomiast rodzaj, forma i ewentualna odpłatność za świadczenia są uzależnione od sytuacji życiowej i materialnej osoby lub rodziny.
UWAGA! W razie wystąpienia rażących dysproporcji między wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
- miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach,
- kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Do dochodu nie wlicza się:
- jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego,
- zasiłku celowego,
- pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty,
- wartości świadczenia w naturze,
- świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych,
- świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 r., o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2023 r., poz.388), i pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 19 ust.2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji i okresu powojennego [Dz. U. z 2022 r. poz. 2039], w art. 7a ust.2 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach md uranu i batalionach budowlanych [Dz. U. z 2021 r. poz.1774], w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich [Dz.U. z 2021 r. poz. 1818], w art. 10a ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych [Dz. U. z 2021 r. poz. 1820] oraz w art. 10 ust.2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych;
- dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego,
- świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r., o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci ( Dz. U. z 2016 r., poz.195), oraz dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r., o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 575),
- świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 8 a ust.1 ustawy z dnia 7 września 2007 r., o Karcie Polaka (Dz. U. z 2007 r., nr 180, poz. 1280)
- świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie art.9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski [Dz. U. poz. 2529];
- nagrody specjalnej Prezesa Rady Ministrów przyznawanej na podstawie art. 31a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów [Dz. U. z 2022 r. poz. 1188];
- pomocy finansowej przyznawanej repatriantom, o której mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji [Dz. U. z 2022 r. poz. 1105];
- środków finansowych przyznawanych w ramach działań podejmowanych przez organy publiczne, mających na celu poprawę jakości powietrza lub ochronę środowiska naturalnego;
- zwrotu kosztów, o których mowa w art. 39a ust.1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe [Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.3];
- rodzinnego kapitału opiekuńczego, októrym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym [Dz. U. poz.2270 oraz z 2022 r. poz.2140];
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust.1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 [Dz. U. z 2023 r. poz.204];
- kwote dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne [Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm. 4];
- kwotę dodatku osłonowego, o którym mowa w art.2 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym [Dz. U. z 2023 r. poz. 169 i 295];
- kwoty dodatku węglowego, o którym mowa w art.2 ust.1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym [Dz. U. z 2023 r. poz. 141 i 295];
- kwotę dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw [Dz. U. poz. 1967, z późn. zm.];
- kwoty dodatku elektrycznego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [Dz. U. z 2023 r. poz. 269 i 295].
UWAGA! Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, tj.
- odmowa zawarcia kontraktu socjalnego,
- niedotrzymywanie jego postanowień,
- nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną,
- nieuzasadniona odmowa podjęcia lub przerwanie szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, prac społecznie użytecznych,
- odmowa lub przerwanie udziału w działaniach w zakresie integracji społecznej realizowanych w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
- nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną,
mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
Wymagane dokumenty
Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów:
- dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
- dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej;
- decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, emerytury pomostowej i nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
- orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 roku, orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej;
- orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
- zaświadczenia pracodawcy albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, lub zaświadczenia bądź oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie innych umów (w kwotach netto);
- dowodu otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
- w przypadku posiadania gospodarstwa rolnego zaświadczenia urzędu gminy o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
- dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
- dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;
- zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy o statusie osoby bezrobotnej;
- zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych bądź oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
- oświadczenia o stanie majątkowym.
W każdym indywidualnym przypadku pracownik socjalny może prosić o przedstawienie dodatkowych dokumentów. Udzielając pomocy, Ośrodek bierze pod uwagę sytuację wszystkich osób prowadzących wspólne gospodarstwo domowe.
UWAGA! Osoby i rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować pracownika socjalnego o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz uznanie pobranych świadczeń za nienależnie. Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi, niezależnie od dochodu rodziny.